Ken je eigen rode knoppen
‘Interview met CiEP-trainer, coach en mediator Tom Goddijn’
Tom Goddijn heeft voor CiEP een workshop ontwikkeld, waarbij je leert om te bemiddelen bij conflicten op het werk. Een interview over zijn eigen ervaringen met ruzies en wat ervoor nodig is om conflicten te de-escaleren.
Heb je zelf wel eens een heftig conflict gehad?
“Wat me altijd is bijgebleven is een ruzie die ik ooit had met een goede vriend. We waren jarenlang heel dik met elkaar, totdat onze levens gingen verschillen. Ik kreeg een vrouw en kinderen, hij niet. Ik merkte dat hem iets dwars zat en vroeg hem ernaar. Hij vond dat wij elkaar een bepaald aantal keer per maand moesten zien. Volgens mij was dat een onredelijke verwachting. Was onze vriendschap ineens voorwaardelijk? Hoezo? Nu, jaren later, heb ik spijt dat ik niet meer heb doorgevraagd. Wat lag eronder? Als we over gevoelens hadden gepraat, waren we misschien nog steeds bevriend geweest.”
Voor wie is de workshop Omgaan met conflictsituaties?
“Deze workshop is geschikt voor leidinggevenden, vertrouwenspersonen, maar ook andere medewerkers die een bemiddelende rol op zich willen nemen. Iedereen op het werk kan elkaar tenslotte helpen bij een conflict. Waar mensen samenwerken is de vraag: hoe haal je het beste in elkaar naar boven? Dat lukt beter als je in staat bent om conflicten op te lossen.”
Wat is er voor nodig om een conflict goed te begeleiden?
“Je moet in staat zijn om een gezonde afstand te bewaren. Beide partijen in het conflict moeten het gevoel hebben dat ze worden gehoord en begrepen. Partijdigheid is uit den boze. Dit kan best lastig zijn, want als bemiddelaar heb je je eigen waarden en voorkeuren. Daarmee kun je meer betrokkenheid voelen bij één van de partijen. Dan moet je extra opletten dat je beide partijen evenveel aandacht geeft. En je moet je bewust zijn van je rode knoppen.”
Wat zijn die rode knoppen?
“Iedereen is raakbaar. We kunnen ons allemaal op zijn tijd ergeren aan elkaar. Alle partijen in het conflict hebben rode knoppen, zelfs jij als bemiddelaar. Dit kan zijn: roddelen, afkraken, in herhaling vallen, wollig taalgebruik, bluffen, slachtoffer-gedrag, respectloos gedrag, dreigen, en ga zo maar door. We hebben allemaal door onze opvoeding en andere levenservaring dingen meegekregen waar we ons extra aan ergeren. Iedereen heeft wel iets dat werkt als een rode lap. Als je mensen helpt om met hun verschillende zienswijzen om te gaan, moet je in staat zijn daar doorheen te kijken en je eigen oordeel los te laten.”
Wat leer je in de workshop?
“Je leert hoe je het ware conflict naar boven haalt, ruimte te geven voor emoties om te ontladen en te zorgen dat er weer een gezamenlijk perspectief is. Het is de uitdaging om te verkennen wat er onder het conflict ligt. Al vragende komen de diepere overtuigingen en waarden boven tafel die botsen. Je leert en ontwikkelt diverse technieken en vaardigheden om conflicten op te lossen.”
Heb je een voorbeeld van zo’n techniek?
“Een goede techniek om de spanning uit het conflict te halen, is de ‘schiltechniek’. In een conflict hebben beide partijen vaak stellige meningen die recht tegenover elkaar staan. Als bemiddelaar vraag je door. Vervolgens herhaal je het vertelde in andere woorden, om te checken en om te laten merken dat je goed hebt geluisterd. Daarna vraag je weer door en door met vragen als: ‘Stel dat je gelijk hebt, wat gebeurt er dan? En stel dat je ongelijk hebt, wat gebeurt er dan?’ Naast dat je iemand volledig zijn kant van het verhaal laat vertellen, kom je op die manier ook bij emoties. Wat hangt ervan af voor beide partijen? Wat staat er op het spel?”
Als je dat weet, verdwijnt dan de stelligheid?
“Ja, als beide partijen hun gevoelens hebben geuit, verzacht vaak het conflict. Neem mijn ruzie met die goede vriend. Hij was stellig, en ik beantwoordde dat als een reflex met een zelfde soort stelligheid. Praten over mijn pijn, mijn teleurstelling en mijn verwachtingen voelde ongemakkelijk. Maar als ik dat toch had gedaan, dan waren we nu waarschijnlijk nog steeds bevriend geweest.”