De relevantie van leuk en lof
Onlangs werd verslag gedaan van een psychologisch experiment. Eén groep testpersonen, groep A, werd van tevoren in een vrolijke bui gebracht. De andere groep, B, kreeg niet zo’n “voorbehandeling”. Daarna werden beide groepen aan een reeks van lastige opdrachten gezet. Vraag: welke groep hield de werkzaamheden het langste vol? De voorgeleukten of de neutralen?
Het bleek niet uit te maken. De mensen die specifiek vrolijk begonnen waren (groep A), hielden het niet langer of korter vol dan groep B. Een positieve emotie heeft dus niet per se invloed. Maar niet getreurd: de onderzoekers wisten een positieve emotie te isoleren die wel invloed heeft. Namelijk de tevredenheid over een behaald resultaat annex het gevoel in staat te zijn tot meer prestaties. Oftewel in normaal Nederlands: trots.
Uitgestelde beloning
De onderzoekers hadden in een eerder experiment al geconstateerd dat (dit type van) trots het gedrag van mensen beïnvloedde. In dat experiment moesten mensen een keuze maken tussen een beloning nu (35 dollar) of een grotere beloning (70 dollar) over een jaar. Aan de mensen in groep A werd eerst nog gevraagd naar een prestatie uit hun leven waar zij trots op waren. Aan groep B werd niets van tevoren gevraagd. Wat bleek? Binnen groep A, de trots-voelers, kozen veel meer mensen voor de grotere uitgestelde beloning. Die keuze voor de uitgestelde beloning leidde tot de volgende vraag.
Volhouders
Zou het gevoel van trots ook van invloed zijn op de bereidheid om door te werken aan een redelijk belastende taak? Om deze vraag te beantwoorden, zette men twee groepen aan het werk. Beide groepen hadden al eerder een opdracht verricht. De deelnemers in groep A hadden allemaal persoonlijk complimenten gekregen over hun prestaties. De deelnemers in groep B hadden niets te horen gekregen. Toen de proefpersonen aan die tweede opdracht gingen werken, hielden bepaalde deelnemers het gemiddeld 50% langer vol. Ze bleken allemaal te behoren tot dezelfde groep. Welke? Inderdaad, de groep waarin de mensen eerder persoonlijk waren geprezen.
Doorzettingsvermogen stimuleren
De wantrouwige gedachte dat complimenten medewerkers maar lui en zelfgenoegzaam maken, is dus niet gegrond. Lof stimuleert doorzettingsvermogen. Dat is een mooie conclusie en het begin van een aantal vervolgvragen. Welke mate van lof is effectief? Op welke wijze kunnen complimenten het best worden overgebracht? En is het effect van lof hetzelfde binnen elke culturele setting? Bijvoorbeeld in Japan schijnt positieve feed-back (fidobakku) zelfs ontwrichtend te werken op de werkvloer…