Generatie Z: een bron van inspiratie

Door: Annemiek Hoogenraad, CiEP-coach

Al een tijd zie ik bij mijn eigen kinderen (16 en 13 jaar) dat toegang tot het digitale leven voor hun ongeveer een eerste levensbehoefte is. Hoe erg ik mij er in het begin ook tegen verzet heb, het is niet meer te stoppen: contact tussen deze kinderen en de wereld verloopt via Facebook, Twitter, Hyves en hun eigen gemaakte internetsites.
Ik heb er genoeg oordelen en meningen over: het bestaat niet dat je 954 vrienden hebt, contact heb je alleen als je elkaar ontmoet, je verkering maak je niet uit via WhatsApp, wat moet er van deze kinderen worden als ze niet fatsoenlijk leren schrijven en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ja, ik moet toegeven: ik ben hopeloos ouderwets en als ik er niet voor ga zorgen dat ik mij verdiep in deze generatie dan levert het alleen maar frustratie en onbegrip op.

Dus als mijn dochter ’s ochtends bij het wakker worden eerst haar vriendin vraagt of ze lekker geslapen heeft en elkaar laten zien welke kledingcombinatie zij hebben uitgekozen voor vandaag, blijf ik rustig en kan er zelfs om lachen. Overigens is haar vriendin dan 25 kilometer verderop in haar eigen slaapkamer!

Verandering van perspectief

Op donderdag 9 februari jl. was ik op het boekevent van Managementboek in Utrecht waar René Boender en Jos Ahlers een doorkijk gaven over de wereld van mijn kinderen en al die anderen die tussen 1992 en 2010 geboren zijn: Generatie Z. Kinderen die geboren zijn in het tijdperk dat geld uit de muur komt, je altijd direct in contact kunt treden met je vrienden via telefoon en internet, waarin delen vermenigvuldigen is geworden, waarin je pas meetelt als je onderdeel bent van een digitaal netwerk en je niet alles hoeft te onthouden, omdat je alles terug kunt vinden op de telefoon in je broekzak: de digital natives.
Buiten mijn persoonlijke betrokkenheid bij deze generatie weet  ik ook dat deze kinderen binnen niet al te afzienbare tijd de arbeidsmarkt op stromen en mijn en daarmee ook jullie collega’s gaan worden. Niets mis mee én het zal een uitdaging zijn om een brug te slaan tussen de wensen en behoeften van deze generatie vanuit ons denkpatroon over hiërarchische structuren in organisaties, hard werken, begin onderop en spreek de directeur met u aan, werk tussen 9 en 5 en neem pas initiatief als jij je sporen hebt verdient in onze organisatie.
Neem daarbij dan ook in ogenschouw dat als het gros van deze generatie op de arbeidsmarkt komt, het gros van de “baby-boomers” diezelfde markt heeft verlaten en wij een zeer groot tekort aan arbeidskrachten hebben. In plaats van “Beste sollicitant, voor u tien anderen”, “Beste organisatie, voor u tien anderen”. Over verandering van perspectief gesproken!

Van beide kanten stretchen

Dat betekent dat wij ons moeten voorbereiden op de komst van deze mensen. En niet door maar te doen wat zij willen. Het moet in mijn ogen mogelijk zijn om te leren van deze generatie en hun visie op de toekomst, in combinatie met wat onze visie op de toekomst is gebaseerd op ervaringen uit het verleden. Dat betekent van beide kanten stretchen. Ik denk overigens dat wij dan behoorlijk wat meer te stretchen hebben dan zij. En dat stretchen gaat niet alleen over of je tijdens werktijd je Facebook mag checken en of er van je verwacht mag worden of je in het weekend reageert op een bericht van een collega. Het gaat over stretchen in die zin dat de jeugd ons wat te vertellen heeft. Een behoorlijke paradigmashift weet ik uit eigen ervaring maar wel een zeer waardevolle. Want daar ontstaat de ontmoeting en daar ontstaat het samen leren.

De toekomst samen met de Z-ers

Deze generatie vindt het vanzelfsprekend dat organisaties duurzaam opereren, dat je de directeur mag benaderen om jouw fantastische idee te delen, dat zij zelf kunnen kiezen waar zij werken afhankelijk van de opdracht die zij hebben, dat werk belangrijk is maar privé nog belangrijker, dat zij hun netwerk benaderen op zoek naar de geschikte partner om een opdracht mee uit te voeren. Zij vinden het overigens niet vanzelfsprekend dat ze opdraaien voor de pensioenen en de hoge kosten in de gezondheidszorg: jullie hebben er een zooitje van gemaakt en ruim het zelf maar op. En ik moet je eerlijk zeggen: ik kan mij dat goed voorstellen. Maar ja, hoe gaan wij dat dan doen als zij het niet zullen doen? Gaan we wachten tot dat moment? Of komen we echt in actie en zijn wij nu bereid om vanuit een ander, een héél ander perspectief aan te kijken naar alle structuren, vangnetten en voorzieningen die wij hebben gecreëerd? En zijn we dan ook echt bereid om in actie te komen om er echt voor te zorgen dat wij op de toekomst zijn voorbereid en daarmee een uitgangspositie hebben gecreëerd die wij samen met de Z-ers tot bloei kunnen laten komen?

Eyeopener

Wat een vragen en elk antwoord roept weer een vraag op. Mijn neiging is om te denken dat het wel ergens opgelost zal worden. Zo ben ik toch opgegroeid: een overheid die voor iedereen zorgt, dus hoef ik mij nergens zorgen over te maken. Dus het heft in eigen hand nemen, mijn leiderschap aanboren en kennismaken met alles wat er in de digitale wereld gebeurd én vanuit mijn vakmanschap het gesprek aangaan met zoveel mogelijk mensen vanuit mijn netwerk: mijn eigen kinderen, mijn partner, vrienden, deelnemers, mijn co-coaches,  de managers en directeuren die ik ontmoet en iedereen die ik nog niet heb ontmoet. Met telkens weer de vraag: hoe gaan wij er samen voor zorgen dat wij samen met de Z-ers de toekomst aan kunnen in organisaties? Dat niet alleen zij optimistisch zijn over de toekomst (want dat zijn ze volgens Jos en René) maar dat wij dat ook zijn. Dat ik trots kan zijn op mijn bijdrage aan mijn kinderen en al die kinderen die ik straks mag ontmoeten, omdat ik gedaan heb wat ik kon doen: luisteren en hen serieus nemen. Doe je mee?! De eerste stap: deze eyeopener. De tweede stap: doe als de Z-ers en zoek via Google. De derde stap: deel het met jouw netwerk, brainstorm met elkaar over de mogelijkheden.
Kortom: stap de wereld van de Z-ers binnen en heb veel plezier!