Hoezo automatisch?!
“Heb je dáárbij je beamer nodig?” Haar stem en gelach klinken door in de wc waarvan ik net de deur sluit. Waar gaat dit over? Dan voel ik aan mijn schouder het gewicht van zowel de beamer- als mijn handtas hangen. En valt mijn oog op de haspel die naast me staat….. Ik schiet in de lach en roept terug: “Hoezo automatische piloot?!” Mijn collega en ik bevinden ons in de toiletruimte van een organisatie aan het einde van onze werkdag. Tijdens deze tweede dag van het CiEP-basisprogramma zijn we met de deelnemers dieper ingegaan op ‘de automatische piloot’. Die gewoonten, gedachten en gevoelens, waaraan we gevolg geven zonder dat we er op dat moment bewust bij stilstaan. Maar die wel ons handelen – of het gebrek eraan – sturen. Na afloop lopen mijn collega en ik naar het damestoilet. Klaar om naar huis te gaan. We hebben onze koffers-op-wieltjes met laptops en ander materiaal, handtassen, een beamertas en haspel bij ons. Ik zeg tegen haar: “Ga jij maar eerst, dan pas ik wel even op je spullen.” Zij zal straks hetzelfde doen voor mij. Als ze terug is, loop ik de wc in, doe de deur dicht en hoor haar lachend zeggen: “Heb je dáárbij je beamer nodig?”
Ingebakken gewoonte
Euh, nee, maar het is mijn gewoonte om in openbare toiletten mijn hele hebben en houden mee naar binnen te nemen, omdat ik er anders geen zicht op heb. Die gewoonte is blijkbaar zò ingebakken, dat ik nog wel mijn koffer bij haar laat staan, maar niet bewust voel dat mijn hand de haspel nog vastheeft en de tassen aan mijn schouder hangen. Het overgrote deel van ons gedrag is automatisch en vaak werkt dat. Ik hoef er ’s morgens bijvoorbeeld gelukkig niet over na te denken dat ik ontbijt voordat ik de hond uitlaat… Die volgorde werkt voor mij, want van wandelen met een lege maag word ik wee.
Bewust sturen
Een automatische piloot die niet werkt, kun je herkennen als je een resultaat hebt, dat je niet wilt, maar wel hebt. In CiEP leren we mensen hoe ze meer bewust kunnen sturen op hun gewenste resultaten. En waaraan je een automatische piloot kunt herkennen en wat je kunt doen om ‘eruit’ te komen. In mijn voorbeeld ben ik me niet bewust geweest van mijn automatische piloot. Het resultaat ervan was echter zo hilarisch, dat ik waarschijnlijk de volgende keer wel al mijn spullen bij een collega zal laten staan, omdat ik mij dit voorval herinner.