Vriendelijkheid is een basisingrediënt
Wat ik vaak op de werkvloer bij leidinggevenden en professionals zie en hoor is dat je je zakelijk hebt op te stellen. Afstandelijk. Streng. Op je hoede. Als een sluwe vos. Als dat je idee van professionaliteit is, dan is prettig samenwerken best moeilijk. CiEP-coach Tamara van de Lagemaat legt uit waarom nou juist vriendelijkheid op de werkvloer belangrijk is.
‘Allereerst: het zakelijk opstellen, ik noem dat professioneel werken. Het is een rol die je aanneemt. Zo heb je ook privérollen, als ouder, kind van, mantelzorger: de mensenrol. We hebben allemaal een rugzak vol met alles wat we hebben meegekregen in ons leven. Daarin klinkt de stem van onze ouders, maar ook die van onderwijzers, vriendjes, vriendinnen, broers en zussen, trainers op de sportclub, ga zo maar door. Je rugzak vult zich met normen, waarden, overtuigingen en meningen, stigma`s, dogma`s en geloof, mede gevormd door en opgelegd vanuit je omgeving.
Hoe ziet professionele communicatie er uit?
Binnen het professionele werken kom ik er vaak genoeg achter dat mensen onbewust die menselijke rol voor hun professionele rol plaatsen. Als jij geleerd hebt dat ‘nee’ geen optie is, vind je het lastig om een professionele ‘nee’ te verkopen. Maar professioneel werken is communiceren over de dingen die je wél en vooral niet doet; die mag je allen benoemen. Je mag mensen aanspreken en ook aangesproken worden. Wat ik vaak zie, is dat als iemand vanuit een professionele rol iemand anders aanspreekt, diegene zich persoonlijk voelt aangevallen en een persoonlijke reactie geeft.’
Waar komt dan vriendelijkheid om de hoek kijken?
‘Dat is daaraan gerelateerd. Vriendelijkheid is een vorm van kracht en een karaktereigenschap die onderschat wordt, zeker binnen het werken. Vriendelijk doen, een complimentje uitdelen, daar zou je eigenlijk niet over na hoeven denken. Maar de inhoud van die rugzak waar ik net over vertelde, weerhoudt velen ervan vriendelijk te reageren op wat er gezegd wordt en gebeurt. Alles moet snel, liever gister af dan vandaag, er is ontzettend veel (werk)druk. Maar juist in het kader daarvan hebben we extra vriendelijkheid nodig. Om het negatieve te neutraliseren.’
Wat voor effect heeft dat dan op de werkvloer?
‘Wanneer je het negatieve voedt, houd je het lang vast en kom je in een neerwaartse spiraal. Terwijl vriendelijkheid iets positiefs met je doet en positief bijdraagt aan de sfeer, de dynamiek en je gezondheid. Ook thuis, trouwens. Een blij persoon die werk doet waar hij/zij plezier in heeft, en of zich in een omgeving bevindt die inspirerend werkt en voedt krijgt daar energie van. Blije mensen presteren beter. Halen met gemak meer en betere resultaten en overtreffen zichzelf. Dat is positief voor de workflow, de werkprocessen, het resultaat van een afdeling en uiteindelijk het bedrijf. Plus, als je iemand leuk en aardig vindt, ben je eerder bereid daar meer voor te doen, ongeacht je professionele rol. Dus vriendelijkheid is bijna een soort basisingrediënt.’
Moet je jezelf eigenlijk ook complimenteren?
‘Natuurlijk! Sommigen zien het behalen van een deadline, het succesvol afronden van een project of het behalen van een ander positief resultaat als vanzelfsprekend. Dat hoort zo, is toch logisch of dat moet zo. Maar toch is het belangrijk om een succes te vieren, om trots te zijn. Er hoeven geen kurken ontpopt te worden, je kunt beginnen bij een schouderklop, een knik naar jezelf in de spiegel. Als je trots kunt zijn op je eigen prestaties en jezelf daarin kunt herkennen en erkennen, kun je dat met heel veel gemak ook voor de ander.’