De beperkende factor
Door: Irma de Vree, CiEP-coach
Tijdens een coachingsgesprek met een van mijn deelnemers kwam het gesprek, zoals zo vaak, op persoonlijke groei en ontwikkeling van mensen en wat daarvoor nodig is. Mijn deelnemer gaf aan de beschikking te hebben over een breed opleidingsprogramma waaruit gekozen kon worden, ruim voldoende budget om van alles en nog wat te kunnen volgen, genoeg eigen inzet, een doortimmerd POP et cetera. En toch ontbrak er iets voor haar, waardoor zij het gevoel had niet tot optimaal resultaat te komen.
Haar verhaal deed mij denken aan een simpele wetmatigheid uit een geheel ander vakgebied, namelijk de plantfysiologie. Wat heeft dat nu te maken met groei en ontwikkeling van mensen zul je zeggen. Wij zijn toch geen planten! Inderdaad, maar de wet waarover ik het heb, geldt volgens mij ook voor groei en ontwikkeling van mensen. Een poging om je duidelijk te maken wat ik bedoel:
Voor de groei van een plant zijn verschillende factoren nodig, zoals water, voedingsstoffen, licht, een bepaalde temperatuur en CO2. De plant groeit optimaal als al deze factoren in voldoende mate aanwezig zijn. Per gewas verschillen deze factoren uiteraard. In de natuur regelt dit zichzelf doordat een plant die niet van kou houdt gewoonweg niet zal voorkomen op het noordelijk halfrond en omgekeerd. Een plant die niet tegen zon kan, zal niet op plekken te vinden zijn waar geen schaduw is… In de teelt van gewassen heeft de mens zijn invloed aangewend om de verschillende factoren zodanig te manipuleren dat de plant optimaal groeit en daarmee een zo hoog mogelijke productie levert. Het moge duidelijk zijn dat in de kas onze mogelijkheden om de diverse groeifactoren te manipuleren groter is dan in de buitenlucht en de glastuinbouw is dan ook sterk ontwikkelt op dit vlak. Er is veel onderzoek verricht naar de optimale groeiomstandigheden voor de verschillende gewassen.
En nu mijn vergelijking met de groei en ontwikkeling van mensen: deze schuilt naar mijn mening in de “Wet van de beperkende factor”. Deze houdt in dat indien één van de factoren die nodig zijn voor de groei van een plant in onvoldoende mate aanwezig is, dit niet gecompenseerd kan worden door meer te geven van een van de andere factoren. De component die in de minste hoeveelheid aanwezig is, bepaalt dus de groei en ontwikkeling van de plant en kan deze dus ook beperken ondanks dat van alle overige factoren voldoende aanwezig zijn. Als bijvoorbeeld de hoeveelheid licht die de plant nodig heeft in onvoldoende mate aanwezig is kan dit niet gecompenseerd worden door extra water, voedingsstoffen, een hogere temperatuur of meer CO2. De plant heeft voor zijn groei nu eenmaal al deze componenten in de juiste verhouding nodig, zoals je bij een kind het gebrek aan aandacht ook niet kunt compenseren door meer speelgoed, extra eten of een grotere fiets te geven.
Terwijl ik dit zo besprak met mijn deelnemer kwamen wij samen tot het inzicht dat er in haar groei- en ontwikkeltraject ook een essentieel onderdeel miste of in elk geval in onvoldoende mate vertegenwoordigd was. Zij probeerde dit te compenseren door meer van iets anders te doen, hetgeen uiteraard niet werkte. Door te kijken naar de ondervertegenwoordigde factor en hieraan meer invulling te geven kon zij optimaal gebruik maken van al het andere dat haar op het gebied van opleiding en ontwikkeling ter beschikking stond.
Een mooi voorbeeld van hoe wetmatigheden in de natuur toepasbaar zijn op alledaagse zaken, ongeacht welk vakgebied. Plantfysiologie blijft een mooi vak en als we de natuur bestuderen, groeien wij elke dag.